
Litrato sang takop sang libro. Halin sa http://williamrodriguez11.blogspot.com/
“Ang huling dalagang bukid at ang autobiography na mali isang imbestigasyon” amo ang pinakaulihi nga nobela ni Jun Cruz Reyes nga taga-Hagonoy, Bulacan. Nasulat sa Filipino nga mahapos basahon, may 269 ka pamihak kag gin bantala sang Anvil Publishing, Inc. sa sining tuig 2011.
Ginpanas ni Jun ang katuhayan sang kamatuoran kag indi sa nobela nga ini.
Ginasaysay sa nobela ang pagsulat niya sang nobela nga ginatigulohan, “Ang huling dalagang bukid”. Indi madali ang iya pagsulat bangud sa mga hitabo sa iya kabuhi: nasunog ang iya balay kag ginalagas sya sang mga military. Ang ulihi tungod sa iya mga nasulat. Amo gani nga ginimbestigahan nya ang estorya kon paano sya nangin isa ka manunulat.
Sa iya pagimbestiga, nasaysay ni Jun ang iya kabuhi kag ang kabuhi sang iya kaingud. Apang sa pagsaysay sang kabuhi sang iya mga kaingud, naisaysay naman niya ang kabuhi sang iya baryo, nga mahimo man kabigon nga nagasigal-i sa bilog nga pungsod: nga ang paglaum sa pag-umwad sang kabuhi sang mga tawo amo ang mapamana sang isa ka dumuloong ukon mangin isa ka ofw. Ang pagbag-o sang luyag sang dumuloong nga mga amo—sang una mga lalaki. Subong, puro na mga babayi amo gani nga sa baryo sang Wakas, mga lalaki na lang ang nabilin.
Nasundan sang nobela ang pag-amat-amat umwad sang baryo paagi sa magamay nga pagtinguha sang mga tawo sa pagnegosyo. Nagumpisa sa gamay nga tindahan, nga ginbutangan lamesa para sa sugal. Sang madamo na tawo nga nagasugal, may nagpatindog kalan-an kag ihawan, kag kon ano-ano pa, nga ginsugoran sang pagumwad sang baryo Wakas.
Sa pagsaysay sang pag-umwad sang baryo, naisaysay man siempre ang kabuhi sang mga tagabaryo Wakas. Naluyagan ko ang pagsaysay sang pagkadto sang mga babaye sa tindahan kon aga antes ang pagsugal agudto indi sila mangin topic sang tsismis, bangud ang wala didto amo ang ginaestoryahan.
Naluyagan ko man ang pagsaysay parti sa pagkaubos sang mga babayi bangud tanan ofw na. Ang pagdumili sang mga iloy sa ila mga puya nga lalaki nga magbarkada para malikawan ang gamo. Kag ang pagtuluhaw sang mga agi.
Nagayuhum-yuhum ako sa kasadya samtang ginabasa ang ining parti sang nobela.
Makabig nga ang nobela nga ini isa man ka pagpasalamat ni Jun sa iya mga abyan kag mga kakilala nga nagbulig sa iya sang nasunog ang iya balay. Siling pa nya sa nobela, brief na lang nya ang wala ginhatag sa iya bangud tanan, halin sa beste asta sa atop, aircon, ref, kag kon ano-ano pa, ginhatag sang iya mga abyan kag kakilala. Naabo ang tanan niya ang artworks, antique collections, manuscripts kag labi sa tanan, ang iya library.
Matuod nga malip-ot lang ang ginsiling ni Jun parti sa nobela nga “Ang huling dalagang bukid” bangud gintalupangod niya ang iya autobiography (na mali). Apang sa iya pagsaysay sang iya kabuhi, nahatagan man niya kabuhi ang nobela nga ara pa lang sa iya painoino. Makatilingala kon paano ini nahimo ni Jun. Kon balikan ko kag panumdumon ang nobela, nagalingo-lingo ako sa kahaurungan sa iya pagbalay sang iya kabuhi kag sang iya mga kaingud nga naghatag man kabuhi sa iya nobela nga “Ang huling dalagang bukid” nga ara pa lang dapat sa iya painoino.